به گزارش ندای هیرمند؛ به نقل از
کوهرنگ خبر، سالهاست که مردان بختیاری از چوقا که گاهی هم چوخا نامیده می شود استفاده می کنند که نوعی عبای دهقانی است و زنان بختیاری با سلیقه خاصی آنرا از پشم سفید طبیعی می بافند و در حال حاضر بهترین نوع چوقا توسط زنان طایفة «کیارسی» بافته می شود. بافت یک چوقا حدود 20 تا30 روز طول می کشد.
این هنر دستی اصیل و بومی نشان ملی مرغوبیت صنایع دستی را دریافت و در فهرست آثار ملی کشور ثبت شده است.
شلوار دبیت یکی دیگر از اجزا لباسهای محلی مردان بختیاری است شلواری بسیار گشاد از جنس دبیت سیاه رنگ که در دوخت آن5/2 متر پارچه استفاده می شود.
کلاه نمدی هم یکی دیگر از اجزای لباس محلی مردان بختیاری است همینطور گیوه ملکی که برای پوشش پاها مورد استفاده قرار می دهند.
زنان پر تلاش بختیاری هم از لباسهای محلی زیبایی استفاده می کنند، که از بهترین پارچه ها دوخته می شوند برای دوخت پیراهن زنان بختیاری 4 متر پارچه استفاده می شود که به صورت مدل چاک دار آنرا می دوزند که از دو قسمت کمر چاک دارد و پایین آن به صورت کلوشی است.
وضعیت صنایع دستی کوهرنگ
فرجام سمیعی، رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کوهرنگ در گفتگو با خبرنگار کوهرنگ خبر گفت: دوخت لباس های محلی مردانه از جمله چوغا، دبیت، کلاه و دبیت و زنان از جمله مینا، لچک و قر و صنایع دستی شامل جاجیم، گلیم، فرش، گلیم فرش و آویرهای تزئینی مانند شیردنگ، چپی، نمکدان و گبه به شکل انبوه تولید می شود.
وی گفت: شهرستان کوهرنگ تنها شهرستان استان است که هم فروشگاه و هم نمایشگاه فروش محصولات صنایع دستی دارد بطوریکه هم اکنون یک نمایشگاه دائمی در محل این اداره در شهر چلگرد و دو نمایشگاه فصلی در آبشار شیخ علیخان و چشمه دیمه فعالیت می کنند.
بازار صنایع دستی شهرستان کوهرنگ
سمیعی افزود: عمده فروش بازار صنایع دستی کوهرنگ در نمایشگاهها و مغازه های سنتی در شهرستان است که به گردشگران داخلی و خارجی عرضه می شود اما کشورهای اروپایی از جمله فرانسه، آلمان، اتریش و کشورهای حوزه خلیج فارس مقصد بازارهای صنایع دستی این شهرستان هستند.
وی گفت: محصولاتی نظیر فرش های دستباف، تابلو فرش، نمد و انواع لباس های محلی به این کشورها صادر می شود.
حمایت از تولید کننده گان با تشکیل تعاونی های صنایع دستی
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کوهرنگ بیان داشت: در راستای حمایت از تولید کننده گان بومی و محلی، تعاونی های صنایع دستی جهت بازار فروش بیشتر راه اندازی شده است، در حال حاضر اتحادیه لچک ترنج بسیار فعال است.
برگزاری دوره های آموزشی و ایجاد اشتغال
سمیعی با اشاره به اینکه در طول سال دوره های آموزشی تخصصی گوناگونی برگزار می شود افزود: استقبال خوبی از طرف خانم ها بعمل آمده است .
وی گفت: دوره های گلیم، گبه، وریس، چوغا و لباسهای محلی برگزار شده که در سال 95 بیش از 200 گواهینامه صادر شده است که این خود برای 200 نفر اشتغالزایی خانگی ایجاد کرده است.
ویژگی صنایع دستی بختیاری
صنایع دستی بختیاریها، ویژگیها و مختصاتی دارد که با انواع تولیدات مشابه به دست دیگران قابل تمیز دادن است بخشی از این ویژگیها به این شرح است: فعالیت در رشته صنایع دستی کاری است صد در صد زنانه که تمام مراحل آن را زنان و دختران انجام می دهند و مردان در تولید آنها هیچ نقشی ندارند.
صنایع دستی بختیاری فقط انواع بافتها را شامل می شود، تقریبا اغلب زنان و دختران ایلیاتی با آنها آشنایی دارند.
قابلیت ها و پتانسیل های صنایع دستی در کوهرنگ
قابلیت ها و پتانسیل های بسیار زیاد شهرستان کوهرنگ در زمینه صنایع دستی عشایر وجود دارد، هنرمندان و عشایر کوهرنگ، بافت هایی همچون سیاه چادر، چوغا، نوار وریس، چنته، گلیم، سفره آرایی و ... را تولید می کنند.
آموزش رشته های بومی و مزیت دار صنایع دستی و گسترش آنها را می توان، اولویت اول در بخش صنایع دستی و هنرهای سنتی برشمرد.
متأسفانه با مهاجرت روستاییان به شهرها و تمایل مردم به مشاغل واسطهای سبب شده است تا تولید صنایع دستی فراموش شود که برای رفع این مشکل با تأمین اعتبار لازم و بهکارگیری ظرفیت مناطق روستایی میتوان با آموزش صنایع دستی در حفظ، احیا و ترویج صنایع دستی تلاش کرد.
صنایع دستی و تحقق اقتصاد مقاومتی
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کوهرنگ در این مورد هم می گوید: یکی از موثرترین اهداف اقتصاد مقاومتی، تولید صنایع دستی، بومی و محلی است که باعث رونق اقتصادی در سطح روستاها و مناطق محروم می شود.
به طور قطع صنایع دستی به دلیل وجود همزمان ظرفیت های عظیم اقتصادی و فرهنگی می تواند نقش موثری در تحقق منویات معظم له و شعار سال جاری که مبتنی بر فرهنگ و اقتصاد است، داشته باشد.
ترویج صنایع دستی را یکی از راههای تحقق اقتصاد مقاومتی است که مسئولان میتوانند با حمایت از این هنر و ارائه تسهیلات به بانوان خانهدار در کنار آموزش صنایع دستی گامی مهم در راستای اقتصاد مقاومتی بردارند.
صنایع دستی مجموعهای از فعالیتهای مختلفی است که وجه چند منظوره بودن را به آن القا میکند، فعالیت در این حوزه با توجه به سابقه دیرینه صنایعدستی و هنرهای سنتی در اقتصاد خانوادهها مخصوصا خانوارهای روستایی و عشایری، تقویت و توسعه این بخش از مهمترین راهکارهای اشتغالزایی کشور محسوب میشود.
معضلی بنام صنایع دستی چینی از چوقا تا نمد
رئیس اداره میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی کوهرنگ با بیان اینکه ورود کالاهای چینی معضلاتی را بوجود آورده است افزود: هر کالایی که وارد می شود متاسفانه هم در بحث قیمت و هم در سنتی بودن به تولیدات محلی ما آسیب می زند.
وی گفت: بر اساس گزارشات واصله، نمونه های تقلبی، کپی و بی کیفیت صنایع دستی ایران از کشور چین این هنر غنی و قابل توجه بختیاری را تحت الشعاع قرار داده است و یک تلنگر بزرگ است بطوریکه فرش و خاتم و اخیرا هم چوغای چینی وارد کشور شده است.
سمیعی گفت: ساخت، تولید و عرضه محصولاتی که در قالب صنایع دستی تعریف می شوند بعضا با چنان ظرافتی انجام می پذیرد که امکان تشخیص تولیدات اصل و با اصالت از نمونه های کپی و تقلبی دشوار و ناممکن می شود.
مشکلات تولید کننده گان
از دیگر موارد این بروز این مشکل را می توان در تورم، دستمزد بالا و گران شدن مواد و مصالح اولیه هنرمندان بیان کرد.
ورود صنایع دستی نامرغوب و ارزان و خارجی از برخی کشورها، از دست رفتن بازار هدف در داخل و خارج از کشور به دلیل برخی سیاست های غلط، رقابت شدید بین کشورها و تولیدکنندگان برای تصاحب بازارها، مهاجرت روستاییان به شهر و روی آوردن آنها به شغل های کاذب را نیز می توان به عوامل موثر در بروز این مشکل برشمرد.
پرداخت نشدن تسهیلات به هنرمندان صنایع دستی از دیگر مشکلات تولید کنندگان صنایع دستی است که پول تهیه مواد اولیه را ندارند و معمولا مجبورند، مواد را با قیمت بالا تهیه کنند درحالی که این هزینه ها با قیمت تمام شده محصول برابری نمی کنند و سودی که در نهایت از فروش این محصولات به دست می آید، آن قدر نیست که موجب دلگرمی هنرمند شود.
نداشتن شناخت کافی و مناسب از بازارهای جهانی(بازارهدف) و بی اطلاعی از سلایق مشتریان، توجه نکردن به سطح کیفی تولید و نوآوری در محصولات تولیدی و نبود تبلیغات و بازاریابی داخلی و خارجی از عمده ترین تنگناها و موانع بر سر راه صنایع دستی است.
راهکارهایی برای رشد و گسترش صنایعدستی
ایران یکی از 10 کشور پرجاذبه گردشگری در جهان است و آثار بیشمار تاریخی، باستانی و جاذبههای طبیعی آن به حدی است که هر گردشگری را با هر سلیقه یا هر بینش و تفکری به سوی خود جلب میکند، ولی آمار ورود گردشگران بینالمللی حتی طی سالهای اخیر که شاهد رشد چشمگیر آن بودهایم، حدود یک تا یکونیم میلیون نفر گردشگر را ثبت کرده است.
ابتدا باید به پیشزمینه یا پیش نیاز توسعه صنایع دستی در کشور و ارائه راهکار در این بخش یعنی تقویت گردشگری بپردازیم. با تقویت، گسترش و حمایت از صنایع دستی به منظور تحقق اهداف میان مدت و بلندمدت آن به نظر میرسد عوامل و پارامترهایی میتواند در تقویت گردشگری موثر باشد؛ نخستین راهکار، بحث مدیریت است، چرا که در سخنرانیها به کرات شنیده شده که کشور ما پهناور است، چهارفصل و جذاب است، جنبههای متنوع از اکوتوریسم را داراست، از نظر تاریخی، سنتی، آثار باستانی و ذوق و سلیقه و هنر و صنایع دستی جایگاه رفیع دارد.
قدم اول، اصلاح ساختار مدیریت گردشگری و به تبع آن صنایع دستی است. مقرراتزدایی، جایگزینی ضوابط اصولی و تغییر بنیادین و پرهیز از بوروکراسی اداری از مهمترین نیازهای این بخش است.
مسئله دیگر اطلاعرسانی، فرهنگسازی، مطالعه عمیق روی موانع فرهنگی با هدف معرفی مراکز جذاب و جالب توجه برای گردشگران است که این مهم با ارائه آموزشهای لازم به مهمان و میزبان از طریق رسانههای گروهی قابل تحقق است.
از آنجا که اشتغال به صنایعدستی در بسیاری از روستاها، بیشتر در فصول بیکاری صورت میگیرد، این امر در پیشگیری از مهاجرت فصلی روستاییان به شهرها نیز بسیار حایز اهمیت است.
ایجاد اشتغال روستایی افزون بر اینکه از مهاجرت روستاییان به شهر جلوگیری میکند، از اضافه شدن تعداد بیکاران در شهرها نیز میکاهد.
معضل قاچاق در عرصه ها و حوزه های متعدد بازار ایران سایه افکنده و بعضا در این میان،وارد شدن اقلام و محصولات تقلبی،هویت و شناسه فرهنگی غنی و ایرانی و اسلامی کشور ما را هدف قرار می دهد.
همت بدری فرد
انتهای پیام/