سیستان در برابر گرد و خاک کم آورد/ انفعال دیپلماسی زیست محیطی پشت پرده بحران سیستان

به گزارش ندای هیرمند به نقل از عصرهامون، سالهاست سیستان و بلوچستان با معضل گردوخاک و طوفان دست و پنجه نرم می کند و به گفته کارشناسان سیستان بیشتر صدمات را از گردوخاک در کشور دیده است.
در کنار نفس های تنگ امروز مردم سیستان قطعی ها گاه و بیگاه آب و برق هم مشکل مردمان این دیار را دو چندان کرده است.
مدت هاست نفس سیستان نشین ها به شماره افتاده است و شرایط منطقه روز به روز بحرانی تر می شود، در این بین اما به اعتقاد کارشناسان انگشت اتهام اوضاع بحرانی سیستان و بلوچستان امروز به سوی دولتمردان است.
دولتی که تاکنون نتوانسته تعاملی خوبی با همسایگان برای برقرای حق آبه داشته باشد، شاید به گفته سکانداران محیط زیست بشود مشکل ریزگردها غرب کشور را به داعش گره زد اما در سیستان و بلوچستان چه توجیهی از سوی دولتمردان وارد است! چرا همسایه های شرقی تن به خواسته های  به حق و بین المللی ایران برای دادن حق آبه رودهای کشورمان نمی دهند؟!
شاید اگر دیپلماسی زیست محیطی کشور مقتدرانه وارد گود شده بود و پای سازمان های بین المللی را به میان کشیده بود لااقل امروز سیستانی ها می توانستند با خیال راحت چند نفس عمیق بکشند.
علی ای حال این تنها نظر مردم نیست امروز بسیاری از کارشناسان نیز بر این موضوع واقفند که ضعف دیپلماسی محیط زیستی نفس سیستانی ها را تنگ تر از همیشه کرده است.
 
عدم توانایی دولت در گرفتن حقابه از افغانستان عامل ریزگردهای شرق کشور
آیت الله عباسعلی سلیمانی در گفت‌وگو باتسنیم درباره علت ریزگردها و گردوخاک در منطقه سیستان و بلوچستان و به‌ ویژه زابل اظهار کرد: یکی از علت‌های این پدیده توجه نکردن به پروتکل آب در طی سالهای گذشته است.
نماینده مردم سیستان و بلوچستان در خبرگان رهبری تصریح کرد: متأسفانه بعد از احداث سد کَجَکی در افغانستان بهانه‌هایی آوردند که آنجا حقابه ما است و دولت ما نیز نسبت به این پروتکل و حقابه توانایی لازم را نشان نداد که حاصل آن نیز در حال حاضر ریزگردها هستند.
سلیمانی خاطرنشان کرد: متأسفانه در پروتکل آب با افغانستان حقابه را وصول نکردیم که یکی از عوامل  ریزگردها هم توجه نداشتن به همین موضوع است؛ باید به حق و حقوق خود در این جهت توجه کنیم و امیدواریم مسئولان ذیربط به درستی به این مهم توجه کنند.
وی توجه به هامون و هیرمند در سیستان و بلوچستان را ازالزامات دانست و گفت:‌اگر حقابه ما داده می‌شد این منطقه به این وضعیت کنونی نمی‌افتاد که باید هر چه زودتر این موضوع مورد اهمیت دو طرف قرار بگیرد.
نماینده ولی فقیه در سیستان و بلوچستان تصریح کرد: متأسفانه حقابه مورد نظر برای توسعه کشت خشخاش و تحت حمایت آمریکا استفاده می‌شود و باید طرفین پروتکل و حقابه را مورد لحاظ قرار دهند.
سلیمانی با بیان اینکه اگر برای مردم سیستان فکری نشود زندگی آنها به مخاطره می‌افتد، اظهار کرد: در روزهای اخیر نزدیک به پنج هزار نفر به علت گردوخاک و ریزگردها راهی مراکز درمانی شده‌اند و تعدادی از مردم نیز از خانه‌ها بیرون نیامده و برخی دچار افسردگی و یاس شده‌اند.
وی ادامه داد: باید مشکلات سیستان و بلوچستان هرچه زودتر حل و فصل شود؛ اگر تالاب هامون آب نداشته باشد تمامی خیر و برکت تبدیل به ریزگرد می‌شود؛ اگر آب وجود داشته باشد کشاورزی نیز رونق می‌یابد و خشکسالی که یکی از عوامل ریزگردها و مهاجرت است از بین می‌رود.
نماینده مجلس خبرگان رهبری در سیستان و بلوچستان یکی دیگر از علتهای ریزگردها و گردوغبار در منطقه سیستان را عدم توجه به مالچ پاشی و نهال کاری دانست و گفت:‌ این کار مهم که باعث جلوگیری از حرکت ریزگردها می‌شود باید مورد توجه قرار گیرد.

مشکل ریزگردها دغدغه مدیران نیست
احمدعلی کیخا، نماینده مردم زابل در مجلس درباره حل مشکل ریز‌گردهای کشور اظهار داشت: معضل ریزگرد‌های آسمان کشورمان قابل حل است به شرطی که بتوانیم رفتار خود را در مدیریت منابع آبی، استفاده و تخصیص آن بین بخش‌های کشاورزی، شرب و صنعت با شرایط آبی کنونی تطبیق دهیم.
وی به باشگاه خبرنگاران عنوان کرد: حل مساله ریز‌گردها منوط به مجموعه اقدامات و سیاست‌ اجرایی در کشورمان است و مردم و دولت باید تغییر اقلیم را پذیرفته و به این باور برسند که دیگر به شرایط آبی گذشته باز نخواهیم گشت و تنها راه مقابله با گرد و خاک و جلوگیری از تشدید این شرایط، تطبیق رفتار خود با وضعیت آبی است.
عضو ناظر مجلس در شورایعالی آب با بیان اینکه رفع معضل گرد و غبار کشورمان در گرو مدیریت منابع آبی بوده و قابل حل است، گفت: رفع این مشکل هنوز بین مدیران و مردم یک موضوع مهم تلقی نمی‌شود.
 نماینده مردم زابل در مجلس افزود: آب سالم، هوای پاک و طبیعت زیبا، همه ابعاد یک زندگی در شرایط مناسب است که در نهایت به سلامت انسان منجر می‌شود. وی بیان داشت: مدیریت منابع آبی کشورمان نیازمند توجه و عزم جدی مدیران و یک چرخش اساسی است تا مشکل گرد و غبار از آسمان شهر‌های‌مان به طور کلی برچیده شود.
کیخا تصریح کرد: رعایت حقابه‌ اکوسیستم آبی رودخانه‌ها و تالاب‌ها از دیگر عوامل کنترل ریز‌گردهای کشورمان است.

ابتکار برنامه ای برای حل مشکلات گرد و خاک سیستان ندارد
حبیب الله دهمرده دیگر نماینده مردم سیستان در گفتگو با عصرهامون با بیان اینکه برای مقابله با ریزگردها چندین روش وجود دارد گفت: با خانم ابتکار چندین مورد صحبت شده است و خواسته شد که برنامه های بلند مدت، میان مدت، کوتاه مدت خود در خصوص مقابله با ریزگردهای زابل ارائه کند.
وی با بیان اینکه صحبت های خانم ابتکار برای بنده قابل قبول نیست گفت: متاسفانه نقشه راهی برای اینکه مشخص شود وضعیت منطقه در آینده قرار است چگونه باشد وجود ندارد البته در استان هم نقشه راه مشخصی برای حل مشکلات سیستان موجود نیست.
مردم سیستان از آقای استاندار گلایه دارند
نماینده مردم سیستان در مجلس ادامه داد: مردم به شدت گلایه که چرا استاندار برای ما کاری انجام نمی دهد؟ و می گویند مگر منطقه سیستان زیر نظر استاندار نیست؟
وی افزود: من دهمرده وظیفه خود را به عنوان نماینده یاد دارم و اگر خارج از چارچوب نمایندگی سخنی بگویم وظیفه نمایندگی خود را به درستی انجام نداده ام.
دهمرده عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات با بیان اینکه مردم وظیفه دولت را از نمایندگان مطالبه می کنند گفت: برای همه مسئولین احترام خاصی قائل هستم اما آقای استاندار شما وظیفه و نقش ذاتی خود در مقابل مردم سیستان را انجام دهید.
وی ادامه می دهد: هر بار از خانم ابتکار و بقیه مسئولین در خصوص برنامه آنها سئوال می شود کلی گویی می کنند و پاسخی قانع کننده برای مردم ندارند.
 
خانم ابتکار ثبت جهانی تالاب هامون برای مردم آب و نان نمی شود!
نماینده مردم استان در مجلس افزود: مردم بارها تماس می گیرند و درد دل می کنند شرمنده مردم هستیم ولی باید دولتمردان توجه بیشتری به مردم استان داشته باشند.
وی با طرح این سئوال که آیا رئیس جمهور و خانواده ایشان حاضر هستند 48 ساعت در سیستان زندگی کنند گفت: مردم درخواست عجیب و غریبی ندارند فقط می خواهند مشکلات آنها حل شود.
نماینده مردم سیستان افزود: از استان سئوال می کنم برنامه شما برای حل مشکلات سیستان چیست برنامه ای وجود ندارد مسئولین کشوری هم به همین منوال.
دهمرده با بیان اینکه خانم ابتکار در مصاحبه های خود می گوید تالاب هامون را ثبت جهانی کرده است بیان کرد: ثبت جهانی که برای مردم آب و نان نمی شود! همه دولت ها بگویند برای سیستان چه کرده اند؟!
نماینده سیستان با بیان اینکه برای حل مشکل راه حل دارد در پایان گفت: اراده ای برای حل مشکلات سیستان نیست، از آقای رئیس جمهور، خانم ابتکار و استاندار سیستان و بلوچستان می پرسم که شما برای مردم چه کرده اید؟ شما باید مردم را قانع کنید!
در هر حال باید دید انفعال دولت در برابر همسایگان منطقه ای در سال پایانی دولت تدبیر هم ادامه می یابد یا خیر.